Pierwsze kroki w systemie Linux - cz.2 - na podstawie dystrybucji Fedora

Fragment (druga część) rozdziału nr 2 Konfiguracja doskonałego środowiska Linux z książki: Linux. Biblia. Ubuntu, Fedora, Debian i 15 innych dystrybucji.

Krok 2. Instalacja systemu Linux

Na płycie DVD dołączonej do książki znajduje się wiele dystrybucji systemu Linux, między innymi pełne wersje Fedory, Ubuntu, PCLinuxOS oraz inne. Lżejsze dystrybucje Linuksa to między innymi Damn Small Linux, Puppy Linux oraz SLAX. W przedstawionej poniżej procedurze wykorzystano dystrybucję Fedora.

Istnieje wiele powodów, dla których w omawianym przykładzie użyto dystrybucji Fedora. Oprogramowanie znajdujące się w Fedorze zostało dokładnie sprawdzone i można je dalej rozpowszechniać. A zatem jedynie od użytkownika zależy, czy w systemie zostanie zainstalowane jakiekolwiek oprogramowanie, które nie jest w pełni wolne. Ponadto Fedora została opracowana na bazie Red Hat Enterprise Linux, czyli najpopularniejszego na świecie systemu Linux o jakości przemysłowej. Dlatego też umiejętności nabyte podczas pracy z Fedorą można bardzo łatwo wykorzystać w późniejszym okresie, na przykład w pracy na stanowisku profesjonalnego programisty oprogramowania, analityka systemów bądź administratora systemów.

Rozpoczęcie pracy z Fedorą

Poniżej wymieniono podstawowe kroki pozwalające na instalację Fedory na dysku twardym komputera, jak również kilka operacji przygotowujących system do dodawania oprogramowania w dalszej części całego procesu:

1. Przygotowanie sprzętu komputerowego. W pierwszej kolejności należy zaopatrzyć się w komputer, wskazówki na temat jego parametrów przedstawiono w tabeli 2.1. (http://www.linuxportal.pl/artykuly/pierwsze-kroki-/.../x-id107845)
2. Rozpoczęcie instalacji. Do napędu DVD trzeba włożyć płytę DVD dołączoną do książki, a następnie ponownie uruchomić komputer. Na wyświetlonym ekranie rozruchowym trzeba wybrać opcję fedora.
3. Przeprowadzenie instalacji. Następnie, korzystając z informacji przedstawionych w rozdziale 20., należy zainstalować system Fedora, uruchomić ponownie komputer po instalacji, przeprowadzić procedurę pierwszego uruchomienia i po raz pierwszy zalogować się do systemu. (Nie wolno zapomnieć haseł utworzonych dla użytkownika root oraz zwykłego użytkownika przeznaczonego do codziennej pracy z systemem).
4. Konfiguracja połączenia z internetem. W przypadku przewodowego połączenia z internetem użytkownik może już mieć skonfigurowane połączenie z internetem. Aby to sprawdzić, trzeba uruchomić przeglądarkę internetową Firefox i spróbować odwiedzić dowolną witrynę. W celu nawiązania połączenia z siecią bezprzewodową należy kliknąć ikonę menedżera sieci wyświetlaną w górnym panelu i wybrać sieć. Jeżeli żadna z wymienionych metod nie działa, trzeba przejść do rozdziału 11., w którym przedstawiono informacje dotyczące konfiguracji interfejsów sieciowych.
5. Aktualizacja systemu. W systemie należy wybrać opcję System/Administracja/Aktualizacja oprogramowania. (Warto zwrócić uwagę na podawaną ilość wolnego miejsca wymaganego do przeprowadzenia aktualizacji i upewnić się, że się ją posiada). Kliknięcie przycisku Zainstaluj aktualizacje spowoduje rozpoczęcie pobierania pakietów i ich instalację.

Przygotowanie do instalacji dodatkowego oprogramowania

Repozytorium Fedory zawiera jedynie to oprogramowanie, które jest w pełni wolne i może być bez problemów rozpowszechniane. Jednak w pewnych sytuacjach może wystąpić konieczność wykroczenia poza repozytorium Fedory. Wcześniej należy dokładnie zrozumieć, czym są repozytoria firm trzecich:

• w porównaniu do repozytoriów Fedory charakteryzują się mniej ścisłymi wymaganiami w zakresie rozpowszechniania i wykorzystywania patentów;
• mogą wprowadzać pewne konflikty między oprogramowaniem;
• mogą zawierać oprogramowanie, które nie jest w pełni open source, ale pozostaje bezpłatne do użytku osobistego, a jego rozpowszechnianie może być niemożliwe;
• może spowolnić proces instalacji wszystkich pakietów (ponieważ metadane są pobierane dla każdego używanego repozytorium).

Z wymienionych powodów autor odradza włączanie jakichkolwiek repozytoriów dodatkowych lub włączenie jedynie repozytorium RPM Fusion. Wspomniane repozytorium RPM Fusion to połączenie kilku popularnych repozytoriów firm trzecich dla Fedory (Freshrpms, Livna.org oraz Dribble). Więcej informacji na temat tego repozytorium można znaleźć w dokumencie FAQ (http://rpmfusion.org/FAQ). Procedura włączenia wymienionego repozytorium przedstawia się następująco:

1. Pierwszy krok to uruchomienie narzędzia Terminal.
2. Teraz trzeba wydać polecenie su- i podać hasło użytkownika root.
3. Następnie należy podać poniższe polecenie (ponieważ jest zbyt długie, aby zmieściło się w jednym wierszu, musiało zostać podzielone na dwa; należy się upewnić, że zostało wprowadzone bez żadnych spacji między wierszami):

# rpm -Uvh http://download1.rpmfusion.org/free/fedora/rpmfusi/.../noarch.rpm

Repozytorium RPM Fusion zawiera takie elementy, jak na przykład kodeki wymagane do odtwarzania plików multimedialnych w wielu popularnych formatach. Włączenie repozytorium następuje po wydaniu poniższego polecenia (ponownie jest to pojedyncze polecenie, które nie zmieściło się w jednym wierszu, a między wierszami nie ma żadnej spacji):

# rpm -Uhv http://download1.rpmfusion.org/nonfree/fedora/rpmf/.../noarch.rpm

Większość innych repozytoriów firm trzecich może zawierać oprogramowanie interesujące Czytelnika, ale niezaliczające się do kategorii open source. Włączanie tego rodzaju repozytoriów zostanie przedstawione w dalszej części rozdziału, gdy Czytelnik dowie się, jak dodać repozytorium Skype i oprogramowanie firmy Adobe.

Sprawdzanie dostępności oprogramowania

Gdy repozytoria zostały już zdefiniowane i są dostępne, istnieje możliwość wyświetlenia dostępnych pakietów oprogramowania oraz wybrania tych, które mają zostać zainstalowane. Z menu System/Administracja należy wybrać opcję Dodaj/usuń oprogramowanie. Na ekranie zostanie wyświetlone okno pozwalające na dodawanie i usuwanie oprogramowania. W wyświetlonym oknie trzeba wybrać opcję System/źródła oprogramowania. Na rysunku 2.1 pokazano przykładowe okno Źródła oprogramowania.

Rysunek 2.1. Sprawdzanie repozytoriów używanych przez Fedorę

Na rysunku widać, że włączone jest podstawowe repozytorium Fedora oraz Fedora Updates. Ponadto włączone są również repozytoria RPM Fusion (zarówno Free, jak i Nonfree). Repozytoria Updates zawierają pakiety oprogramowania, które zostało uaktualnione od chwili pierwszego wydania danej wersji Fedory.

Na tym etapie system Linux powinien być gotowy do przeprowadzenia optymalizacji systemu oraz instalacji wymaganego oprogramowania dodatkowego z repozytoriów Fedory. Jednak przed przejściem do tych zadań warto poświęcić chwilę na zapoznanie się z oprogramowaniem dostępnym do instalacji. Za pomocą okna Dodaj/usuń oprogramowanie można wykonać następujące operacje:

• podać nazwę pakietu oprogramowania i kliknąć przycisk Znajdź;
• zaznaczyć interesującą użytkownika kategorię oprogramowania i przeglądać znajdujące się tam aplikacje.

Jeżeli Czytelnik chce wypróbować cokolwiek, warto kliknąć kategorię Gry, a następnie pakiet gnome-games-extra, co spowoduje instalację kilku prostych gier. Po wybraniu pakietów oprogramowania przeznaczonych do instalacji należy nacisnąć przycisk Zastosuj. Użytkownik może zostać poproszony o wyrażenie zgody na instalację pakietów dodatkowych oraz o podanie hasła użytkownika z uprawnieniami root. Następnie wskazane pakiety zostaną pobrane i zainstalowane.

Jeżeli Czytelnik lubi wyzwania, informacje o zainstalowanych pakietach można sprawdzić za pomocą powłoki. (Sposób używania powłoki w systemie Linux zostanie omówiony w rozdziale 8.). Poniżej przedstawiono kilka przykładów pobierania informacji o dostępnych pakietach oprogramowania za pomocą powłoki:

1. Pierwszym krokiem jest otworzenie okna narzędzia Terminal. W tym celu trzeba wybrać menu Programy/Narzędzia systemowe/Terminal.

2. Uzyskanie uprawnień użytkownika root. W terminalu należy wydać polecenie su, a następnie podać hasło użytkownika root.

3. Sprawdzenie pakietów Fedory. Poszukiwanie pakietu najlepiej rozpocząć od repozytoriów Fedory. Wymienione poniżej polecenie służy do wyświetlenia wszystkich pakietów oprogramowania ze wszystkich włączonych repozytoriów. Przejście do kolejnej strony wyświetlonych pakietów następuje po naciśnięciu klawisza spacji. (W poniższych danych wyjściowych przedstawiono kilka pakietów, które mogą zainteresować Czytelnika).

# yum –-disablerepo="rpmfusion*" list available | more
Dostępne pakiety
...
audacity.i686                   Popular open source audio editor
blender.i686                    3D animation, modeling and rendering software
chess.i686                      3D chess game
evolution.i686                  Email and groupware client
gimp.i686                       GNU image manipulation package
gnucash.i686                    Money management package
inkscape.i686                   Vector graphics editor
k3b.i686                        CD/DVD burner application
mediatomb.i686                  Multimedia management software
openoffice.org-calc.i686        Spreadsheet application
openoffice.org-draw.i686        Drawing application
openoffice.org-impress.i686     Presentation application
openoffice.org-math-core.i686   Mathematics application
openoffice.org-writer.i686      Word processing application
pidgin.i686                     Instant messaging application
samba.i686                      Windows file/print sharing application
sugar.noarch                    Sugar desktop environment
tvtime.i686                     TV viewer
wine.i686                       Software to run Windows applications in Linux

4. Sprawdzenie pakietów rpmfusion. Przedstawione poniżej polecenie powoduje wyświetlenie wszystkich pakietów dostępnych w repozytoriach RPM Fusion. Przejście pomiędzy stronami wyświetlającymi ponad 1800 pakietów następuje za pomocą klawisza spacji. (W poniższych danych wyjściowych przedstawiono kilka pakietów, które mogą zainteresować Czytelnika).

# yum –disablerepo="*" --enablerepo="rpmfusion*" list available | more
Dostępne pakiety
...
DVDAuthorWizard.noarch      Create a DVD from MPEG-2 video files
SheepShaver.i586            Run-time environment to run old MacOS apps
VirtualBox-OSE.i686         General-purpose full virtualizer for the PC
broadcom-wl.noarch          Drivers for Broadcom wireless cards
bubbros.i686                Game inspired by Bubble and Bobble Mac game
ffmpeg.i686                 Live audio/video encoder for many formats
gnome-mplayer.i686          Popular video player for GNOME desktop
gnome-video-arcade.i686     MAME arcade/console game player for GNOME
k3b-extras-freeworld.i686   Extra codecs for k3b CD/DVD burning
kino.i686                   Popular video editor for Linux
lame.i686                   Open source MP3 encoder
lastfm.i586                 Use http://last.fm to track what you listen to
lightspark.i686             Open source Flash implementation
motion.i686                 Motion detection software for video cameras
mpg123.i686                 Command-line MP3 audio player
mythtv.i686                 TV recorder/viewer and much more
ndiswrapper.i586            Lets Windows wireless drivers work in Linux
nvidia-*                    Packages for proprietary Nvidia video drivers
raine.i386                  Emulator to run M68000, Z80, and M68705 games
unrar.i686                  Utility to extract RAR archive files
xbill.i586                  Game to kill an evil computer system thief
xbmc.i686                   Popular multimedia center software
xorg-x11-drv-nvidia*        Proprietary Nvidia video driver packages

Kilka kolejnych kroków przedstawia sposoby dodawania pakietów oprogramowania w celu skonfigurowania wygodnego środowiska pracy oraz uruchamiania popularnych aplikacji.

cdn.

Pierwsza część:
Pierwsze kroki w systemie Linux
http://www.linuxportal.pl/artykuly/pierwsze-kroki-/.../x-id107845